Een regisserend opdrachtgever is nèt een filmregisseur

De bouwsector zit vol energieke, inspirerende voorvechters: mensen die voorop lopen in nieuwe ontwikkelingen en als eerste mee gaan in de veranderingen in de sector. Eén van die voorvechters is Carlo Muller, directeur-eigenaar van FM Consultants en o.a. medebestuurder van het KOBV, het Kenniscentrum Onderhoud & Beheer Vastgoed. Carlo en zijn team staan voor regisserend opdrachtgeverschap, iets waar zij hun opdrachtgevers – veelal woningcorporaties – in stimuleren, motiveren en adviseren. Maar…hoe ver ga je als je regisserend opdrachtgever?

Carlo is een enthousiast man, die zijn werk met veel plezier uitvoert. ‘Ik heb het bureau van mijn schoonouders destijds overgenomen en omgevormd tot wat het nu is: een strategisch adviesbureau dat zich richt op vastgoedadvisering,’ vertelt Carlo enthousiast. ‘FM Consultants helpt woningcorporaties met het ontwikkelen van een lange termijnvisie voor hun vastgoedportefeuille. Ook geven we inzicht in de wensenportefeuille van de corporaties en uitwerkingen op complexniveau.’ Om zijn hoofd – dat vol goede ideeën zit – leeg te maken, loopt Carlo veel hard. Op 10 april loopt hij de Rotterdamse marathon!

Mee in ontwikkelingen

Er is veel gaande in de bouwsector. ‘Verduurzaming, BIM, Lean, de Woningwet, technologische ontwikkelingen, een mondigere omgeving; er is een revolutie bezig,’ begint Carlo. ‘De markt verschuift nu echt van aanbodgericht naar vraaggericht, de verantwoordelijkheid van opdrachtgever naar opdrachtnemer. En daar moet iedereen in mee,’ gaat hij verder.

Eye-opener

Een tijdje geleden organiseerde Carlo samen met Kjenning voor corporatiedirecteuren een masterclass over regisserend opdrachtgeverschap. Hij zag en ziet zijn opdrachtgevers namelijk worstelen met hun nieuwe rol als regisseur: ‘Wel uitbesteden, of niet. Wel tevreden, of toch niet helemaal. Slechte terugkoppeling, zaken moeten opnieuw. Wat leggen we wel bij de opdrachtnemer, wat niet?’

Om de rollen zichtbaar te maken, nodigden ze Armando de Boer uit; regisseur van onder andere ‘Boer zoekt vrouw’ en ‘Heel Holland Bakt’. Armando vertelde over de keuzes die hij maakt als tv-regisseur, wat zijn rol inhoudt en hoe hij die aanpakt. Wat blijkt? ‘Er is een verrassende gelijkenis tussen zijn werk en dat van een regisserend opdrachtgever! Armando ervaart dezelfde valkuilen als wij: slechte communicatie, geen goede afspraken maken en irritaties in de samenwerking,’ vertelt Carlo.

Loslaten versus regie houden

Carlo: ‘De grootste issues als het om regisserend opdrachtgeverschap gaat zijn het durven loslaten, vertrouwen hebben in de markt, budgetbewaking en het toezicht houden op afstand. Niet iedereen wil er al in mee. Maar als een opdrachtgever het vraagt, heb je als opdrachtnemer geen keus meer.’ Volgens Carlo gaat het niet om echt loslaten: ‘Je moet goed de regie houden, maar dat wil niet zeggen dat je je bouwproject helemaal loslaat. Het gaat erom dat je in de gaten houdt hoe je project loopt, en vervolgens op het juiste moment bijstuurt. Je denkt toch niet dat Armando achterover leunt tot de opnames klaar zijn, en er dan pas achter komt dat de uitzending of aflevering niet naar zijn zin is?’

Als regisseur hoef je ook echt niet alles zelf te doen. Als je jouw wensen, en die van je klant goed vertaald, kan de opdrachtnemer (vergelijk hem met de cameraman!) prima met jouw wensen aan de slag. Slimme tools, projectstart-ups en een heldere uitvraag zijn essentieel. Carlo: ‘Daag de opdrachtnemer uit om vragen te stellen om te kijken of je als opdrachtgever tevreden bent. Andersom moet de opdrachtnemer eisen dat zijn opdrachtgever vragen stelt. Interactie dus. Alleen dan kom je er achter wat die opdrachtgever precies wil. Acteurs checken ook bij Armando of hij tevreden is over een scene. Oftewel: communicatie is het toverwoord!’

Ontdekkingstocht

De omslag naar regisserend opdrachtgeverschap is geen gemakkelijke. Het is een ontdekkingstocht, waarbij alle partijen – met elkaar – moeten onderzoeken wat de beste aanpak is. Een cultuuromslag, waarin samenwerken écht belangrijk is. Carlo: ‘Je moet je écht willen verdiepen in die andere mens. En in de eindgebruiker, de klant van de woningcorporatie. Die woont tenslotte in die woning. Zoals een acteur zich inleeft in zijn personage. Dat betekent dat je als regisserend opdrachtgever kunt faciliteren in comfort, bijvoorbeeld als het gaat om het melden van lekkage. Direct bij de aannemer in kwestie welteverstaan. Die lost het probleem vervolgens op, koppelt terug naar de corporatie en naar de bewoner, en iedereen is tevreden.’

Toch hoef je niet gelijk ‘all-the-way’ te gaan. Als opdrachtgever kun je ook met een kleine productie proefdraaien. Carlo: ‘Als je als corporatie niet alleen zègt dat je regisserend opdrachtgever bent, maar het ook écht bént, levert dat heel veel op: lagere kosten en tevredener klanten. Kansen liggen er in elk genoeg. Carlo heeft voor wie zoekend is – nog een aantal tips:
1. Blijf dicht bij jezelf, zowel als opdrachtgever als opdrachtnemer. ‘Laat je niet leiden door de markt, of door je concurrent.’
2. Ga doelgroepgericht aan de slag. ‘En verdiep je in die doelgroep. In de markt, en in ieders wensen en behoefte. Beter een keer teveel gecommuniceerd dan te weinig.’
3. Kijk integraal naar het proces. ‘Weet wie er acteren, en handel daar naar. Kijk goed naar de samenhang.’

Hoe ver ga je?

Terug naar de vraag van dit interview: hoe ver ga je als regisserend opdrachtgever? ‘Het antwoord daarop is voor iedereen anders,’ zegt Carlo. ‘Je moet als opdrachtgever doen waar je je prettig bij voelt. Steeds een stapje verder als je ziet dat het goed gaat. Dat is voor iedereen, voor ieder project anders. Maar wie de drie kernwoorden – communicatie, samenwerking en afspraken maken – voorop stelt, in denkwijze én uitvoering, die komt er wel!’